वहकिने मन (२०७० असोज २१) Posted by Mahabir Bishwakarma on 1:27 PM 1 comment

मलाई कसैसँग पनि आश लाग्दैन ।
किनकी मान्छेहरुको विश्वास लाग्दैन । ।
विश्वास गरेपछि न हो घात हुने पनि
पहिलो भेटमा कोही पनि बदमास लाग्दैन । । ।

((((((((((((((यो माया पनि नाटक, यो दिल पनि नाटक))))))))))))))))

हिजोआज हरेक चिज केही नमिले जस्तो मात्रै लाग्न थालेको छ । वरिपरिको सँसार नै अडमिल्दो जस्तै लाग्छ अचेल । अरु त अरु माया गर्नेहरु पनि मनभित्र स्वार्थको बारुद बोकेर बाहिर परेवा उडाउँदै हिँडेको जस्तो लाग्छ । 

फेरी पनि तिनीहरुको बनावटी आवरणमा दुनियाँ नै झुक्किए जस्तो मात्रै लाग्छ । हुनसक्छ मैले भोगेको समय र अहिले चलिरहेको समयमा भयङ्कर भिन्नता होलान् । सायद त्यसैले पनि मायाको शैली र स्वरुपहरु पनि परिवर्तन भएका हुन सक्छन् । 

जसरी वुद्ध भारतमा जन्मिएको भनेर कसैले हल्ला फैलाउँदा सारा नेपालीको मन दुख्यो त्यसरी नै मायामा आएको केही विकृत तरङ्गले मेरो पनि मन दुखाउन थालेको छ । कारण म, मायालाई पनि माया गर्ने मान्छे । मायाको सग्लो स्वरुपमा कसैले भाला नहानोस् भनेर सँधै कामना गरिरहने मान्छे ।

फेरीपनि अचेल म यस्ता मान्छेहरु पनि देखिरहेछुु, जो माया जस्तै लाग्ने मायाको नाटक मन्चन गरिरहेछन् । अभिनयमा पारङ्गतहरुले मायामा पनि त्यो कलाको प्रयोग गरेको हो की, अचेल अभिनय बिनाको माया सम्भव नभएको हो, मैले भेउ पाउन सकिरहेको छैन । अनि यसो पनि हुनसक्छ की, अहिलेको युग अनुकुल परिवर्तन हुन म आफै पनि सकिनँ हुँला । सँधै उही पुरानै शैलीको मायाको परिभाषाभित्र हराएँ हुँला म ।

समय चलिरहन्छ सँधै, अघि बढिरहन्छ । हातको घडी रोकियो भन्दैमा समय कहाँ अडिएर बस्छ र । सबै भन्छन्, समय परिवर्तनशील छ । 

समय मात्रै परिवर्तनशील छैन की यसका प्रभावहरु पनि परिवर्तनशील छन् । प्रभावहरुमा पनि विविधता मापन गर्न सकिन्छ । आँकलन गर्न सकिन्छ । हिजो जे थियो आज ठ्याक्कै त्यस्तै छैन र यही गतिलाई आधार मानेर हामी भन्न सक्छौँ की, भोली यस्तै रहँदैन पनि ।

साहित्यकार कृष्ण धरावासीले भनेजस्तै जीन्दगी आफै एउटा ठुलो प्रश्न चिन्ह हो । जहिले पनि आफ्नै अघि छाताको डन्डी झैँ तुर्लुङ्ग उभिरहन्छ । हामी धेरैपटक जीन्दगीले उब्जाएको प्रश्नहरुको जवाफ खोतल्न तल्लीन भइरहेका हुन्छौँ । 

तर जीन्दगीलाई नै प्रश्न ठानेर जीन्दगी खोतल्न भने अग्रसर भइरहेका हुँदैनौँ । सायद अनभिज्ञ छौँ हामी आफ्नै जीन्दगीदेखी । अनि अल्मलिएका छौँ हामी, यसकै दोबाटो चौबाटोहरुमा । हामीलाई त समयले निरन्तर चिलिरहेछ, अरिङ्गाल ले चिलेजस्तो । हामी त्यसको पिडा खपेरै बसिरहेका छौँ तर पनि प्रतिकारको सामथ्र्य भने बिल्कुल छैन हामीसँग ।

मान्छेको स्वभाव पनि बडो अचम्मको छ । कपास झैँ नरम सम्बन्ध पनि बिस्तारै बिझाउन थाल्दोरहेछ मान्छेलाई । दिनदिनै एउटै तरकारी खाँदा स्वादिलो मान्न कन्जुस गर्ने स्वादे जिब्रो जस्तो, मानवीय व्यवहार पनि क्रमिक रुपमा बदलिन थाल्दोरहेछ । 

अनि हामी, आफ्ना यस्तै परिवर्तित व्यवहारको दास भएर बाँचिरहेका हुँदा रहेछौँ । परिणामतः हाम्रा व्यवहारहरु बिझाउन पुग्दा रहेछन् ।

धर्ती हराएपछि आकाश हराएपछि ।
जून लाग्ला फेरी भन्ने विश्वास हराएपछि । ।
खै कसोगरि ओत लाग्न पाइएला र
बस्तीबाटै मायाको बास हराएपछि । ।

((((((((((((((केलाई मिलन भन्नु अब, केलाई विछोड भन्नु))))))))))))))))))))))

दशैँको मुखमा बजारमा कालोबजारी र कृत्रिम अभाव बढेजस्तै अचेल मायामा पनि अनेकन चलखेलहरु हुन थालेका छन् भन्ने सुन्छु । सुन्छु मात्रै किन भन्ने, देखेको पनि छु कत्तिको त । मलाई लाग्छ मायाका मुल्य र मान्यताहरु पनि क्रमश विघटन हुने तयारीमा छन् । 

हिजोका स्थापित विचारधाराहरु आज बिस्तारै स्खलित हुँदैछन् । त्यसो त विगत हुबहु वर्तमानमा सान्दर्भिक हुन सक्दैन भन्ने तर्क पनि आउला । हिजोलाई साभार गरेर आजको मिति झुण्डाउँदैमा त्यो समय सापेक्ष हुन सक्दैन पनि भन्लान् मान्छेहरु । 

आखिर केही हदसम्म त्यो हो पनि । तर कतिपय कुराहरु भने हामीले जबरजस्ती स्थापित गर्न त खोजिरहेका छैनौँ ? यो हो आजको अहम प्रश्न चाहीँ ।

मायाका विकृत रुपहरु हिजोआज झनै उदाङ्गिएका छन् । अनि तथाकथित माया गरिटोपल्ने हरु चाहीँ बेसरम, बेप्रवाह माया निर्देशक सिद्दान्त प्रतिपादन गर्नमा नै तल्लीन देखिन्छन्, राजनीतिक दलहरुले चुनावी प्रचारका लागि घोषणा पत्र तयार गर्न लागिपरे जस्तो । 

भन्नेहरु त भन्छन् माया सहमति हो । फेरी पनि छ्यासछ्यास्ती बागी उम्मेदवारहरु खडा भएको देख्दा मलाई यो सहमति भन्ने कुरा नै कुन चरीको नाम रै छ जस्तो झैँ लाग्छ कहिलेकाहीँ त । 

यो मायाको नियम पनि कस्तो कस्तो, आफुले मन पराएको मान्छेले अर्कैसँग प्रेम गर्दो रहेछ भन्ने जानीसक्दा पनि अझै पछि लाग्न मन लागिरहने । टाढिन त फिटिक्कै मन नमान्ने । सास रहुञ्जेलको आश भनेको सायद यही पो हो की ।

कहिलेकाहीँ बिना कारण पनि मनमा एकखाले नरमाइलोपन पैदा हुन्छ । खै किन हो किन, कारण खोजेर पनि भेट्टाइँदैन । तर मनमा भने अनौठो खालको हुटहुटी चलिरहन्छ मात्रै । सबै भएर पनि केही नभए जस्तो । अनि सबै भएर पनि कोही नभए जस्तो ।

हो, त्यतिबेला आफ्नै मन बुझाउनलाई पनि अरु नै कसैको आवश्यकता पर्दोरहेछ हामीलाई । मनभित्र एक्लोपनको सालिक बोकेर हाँस्न वाध्य भइरहेका हामी, कति कति बेला ती नै सालिकहरुले पनि जिस्काए झैँ लाग्दोरहेछ । बीच सडकमा लमतन्न उभिएका सालिकहरु पनि कहिले काहीँ त बाटोमा अवरोध बने जस्तो महसुस हुँदो रहेछ मान्छेलाई । 

हतियारहरु भेटिन्छन्, हत्याराहरु भेटिन्छन् ।
अनि बजारमा छ्याप्छ्याप्ती ज्यानमाराहरु भेटिन्छन् । ।
जीन्दगी बाँचेर हेर्नु मात्रै पर्छ
केही दुस्मनहरु भेटिन्छन्, केही प्याराहरु भेटिन्छन् । । ।

(((((((((((((((((केलाई बन्धन भन्नु अब, केलाई साइनो भन्नु))))))))))))))))